Toen ik laatst via Twitter vroeg of er nog cosmetica ingrediënten waren waar jullie wat meer over te weten wilde komen, kreeg ik meerdere malen ‘siliconen’ te horen. Er gaan veel verhalen de ronde over dit ingrediënt. De één claimt dat het geen kwaad kan, de ander zegt dat het juist goed is en weer een ander verkondigd dat dit het slechtste ingrediënt is dat er maar bestaat. Dus, hoe zit het nu precies? Waarom worden er siliconen in onze beautyproducten gestopt? Wat doen ze voor onze huid en voor onze haren? En is het nu goed of slecht?
Siliconen in cosmetica
Siliconen zijn organische (met koolstof) of anorganische (zonder koolstof) polymeren, een verbinding bestaande uit een reeks van precies dezelfde moleculen. Er zijn veel verschillende soorten siliconen, en afhankelijk van de molecuulstructuur kunnen ze zo vloeibaar zijn als water, maar ook gelachtig of juist knetterhard. Wanneer ik aan siliconen denk, denk ik meteen aan de gelachtige schijven die worden gebruikt als borstimplantaten, maar in de cosmetica industrie worden siliconen gebruikt in de vorm van een olie; een vloeibare substantie.
De meest voorkomende siliconensoorten in de cosmetica industrie zijn;
– Cyclomethicone – verdampt aan de lucht
– Dimethicone Copolyol – water-oplosbare ‘lichte’ siliconensoort
– Dimethicone (synoniem: Poly Dimethyl Siloxane) – niet oplosbaar in water en daarom ook wat ‘zwaarder’ en lastiger te verwijderen
– Amodimethicone (of andere siliconen met ‘amo’, ‘amine’ of ‘amino’ in hun naam) – deze siliconensoort is gemodificeerd zodat het beter aan je haar blijft ‘plakken’. Net als dimethicone is deze silicoon wat lastiger te verwijderen
– Phenyl Trimethicone
– Cyclopentasiloxane
– Cyclohexasiloxane
Over het algemeen zou je kunnen stellen dat siliconensoorten eindigen op -cone of -xane, al zijn er natuurlijk altijd uitzonderingen. Ben je benieuwd of er siliconen in jouw beautyproducten zitten? Check de ingrediëntenlijst maar eens. Bij twijfel kun je een database raadplegen zoals Truth in Aging of Skin Deep.
De kans is groot dat jouw skin- en haircare producten siliconen bevatten. Ook make-up zoals primers, foundations, lipsticks en lipgloss bevat vaak siliconen. Zelfs tandpasta moet er nog wel eens aan geloven. Maar waarom zitten er zo veel siliconen in onze producten?
Cyclomethicone en dimethicone
Om jullie goed te kunnen vertellen waarom er zo vaak en zo veel siliconen voorkomen in onze beautyproducten, leek het me een goed idee om eerst eens wat dieper in te gaan op de meestvoorkomende siliconen: cyclomethicone en dimethicone.
Dimethicone – is een olie-oplosbare siliconen olie die veel in huid- en haarverzorgingsproducten gebruikt wordt. Dimethicone heeft de eigenschap om een dunne film om de haarschacht of op de huid te leggen. Het beschermt op deze manier niet alleen, maar zorgt ook dat de werkstoffen niet vervliegen maar juist daar blijven waar ze hun werk moeten en kunnen doen. Het geeft daarbij een zijdezacht en glad gevoel aan huid en haar. Dimethicone vervliegt in tegenstelling tot cyclomethicone niet. Het is één van de ‘zwaarste’ en moeilijkst verwijderbare siliconen die er zijn.Siliconen in skincare
In skincare fungeren siliconen voornamelijk als beschermende barrière, glijmiddel, oplosmiddel, anti-stick en transporteur voor werkstoffen. Siliconen zoals cyclomethicone zijn niet comedogeen en daarom juist zeer geschikt voor een vette huid met acné. Siliconen hebben een grote moleculaire structuur en zijn niet in staat de celmembraan te penetreren. Ze leggen dus een laagje over de huid heen. Siliconen zijn vrij poreus en worden daarom ook wel ‘ademend’ genoemd. Ze herstellen en beschermen de huid zonder hem geheel af te sluiten.
Toch zijn er mensen die claimen dat hun huid verstopt raakt van siliconen. Er zijn verschillende soorten siliconen, waarvan dimethicone een voorbeeld is van een wat zwaardere soort. Dimethicone is hierdoor wellicht wat minder poreus en ‘ademend’ dan zijn soortgenoten. Soms is dat een voordeel, soms niet. Mensen met een extreem droge huid kunnen daar bijvoorbeeld baat bij hebben omdat het filmlaagje voorkomt dat er te veel vocht uit de huid verdwijnt (dit noemt men ook wel heel mooi ‘moisture lock’), maar voor sommige mensen betekent het dat ze, als ze daar gevoelig voor zijn, meer last kunnen krijgen van onzuiverheden of andere huidreacties.
Dat producten met siliconen per definitie puistjes en onzuiverheden veroorzaken, is niet waar. Maar dat het juist goed is, gaat ook niet altijd op. Het verschilt heel erg per huidtype en de enige manier om erachter te komen of siliconen effect hebben op jouw huid, is om eens te switchen naar silicoon-vrije cosmetica. Dit zou ik alleen doen wanneer je klachten hebt na het gebruik van een nieuw product.
Siliconen in haircare
In haarproducten wordt cyclomethicone veelal gebruikt om geur- en werkstoffen makkelijk te laten verdelen over het haar. Zo kan je bijvoorbeeld glycerine, die van zichzelf erg plakkerig is, met de toevoeging van cyclomethicone toch heel makkelijk over het haar verdeeld krijgen. Cyclomethicone vervliegt snel aan de lucht en daardoor blijft ook je haar lekker luchtig. Het verzwaart niet. Het helpt het haar makkelijker doorkambaar te maken en zorgt er voor dat je haar sneller opdroogt. Dat betekent ook dat je het minder lang hoeft te föhnen. Daarnaast geeft het glans en vermindert het de statische lading van het haar. Ook voorkomt cyclomethicone dat vocht in de lucht je haar springerig en pluizig maakt. Klinkt goed, toch?
Net zoals met siliconen in skincare hangt het dus compleet van je haartype af, of siliconen juist goed voor je zijn of juist niet. Ik weet uit ervaring dat ik siliconen nodig heb, ik heb namelijk wel eens een silicoon-vrij haarmasker geprobeerd en na afloop was het nog steeds een dorre, klitterige bos. Terwijl mijn haren er mét siliconen veel mooier, glanzender en gladder uitzien. Ik kan er makkelijker doorheen komen en het siliconenlaagje voorkomt gespleten haarpunten door mijn haren te beschermen tegen slijtage (zoals het schuren over kleding, maar ook door borstelen). Als je krullend, fun, fijn en futloos haar hebt, en je haar zit niet zoals je zou willen, probeer dan eens silicoon-vrije haarverzorgingsproducten. Wie weet doet het veel goeds voor je haren door dit ingrediënt weg te laten. Het is een kwestie van uitproberen!
Zijn siliconen goed of slecht?
In mijn ogen wordt er veel te negatief gedacht over siliconen. Over het algemeen doen ze juist veel goeds voor onze huid en haren. Ze bevatten eigenschappen die er voor zorgen dat producten soepeler over onze huid verdelen, zorgen er dus ook voor dat de werkzame stoffen gelijkmatig worden verdeeld en voorkomen vochtverlies door een poreus laagje over onze huid en haren te leggen.
Conclusie; siliconen zijn ingrediënten die je niet per se hoeft te mijden, omdat ze slecht, gevaarlijk of ongezond zouden zijn. Dat is namelijk niet waar. Siliconen zijn niet per definitie slecht, maar ze zijn ook niet geschikt voor iedereen. Er zijn veel verschillende soorten siliconen, en de ene soort zal beter voor jou werken dan de andere. Het is een kwestie van bewust zijn van wat je in je haren of op je gezicht smeert, en actie ondernemen als een product zorgt voor een negatieve verandering. Bij alle ingrediënten geldt dat het een kwestie van uitproberen en experimenteren is, om erachter te komen wat werkt voor jou en wat niet.
Maar, hoe zit het dan met kanker? Hierover kan ik nog een heel artikel vol schrijven, maar ik zal het voor jullie kort samenvatten: ja, er bestaat een risico dat borstimplantaten en geïnjecteerde siliconen kunnen leiden tot kanker. Er is veel onderzoek naar gedaan en als het lichaam siliconen afbreekt, verandert het in silica, en silica is een toxine en een carcinogeen (een kankerverwekkende stof) die onze organen aantast. De link met het inademen van silica-poeder en longkanker wordt veel onderzocht. De vraag is alleen, óf ons lichaam wel siliconen afbreekt. En als het gebeurt, of het dusdanig veel silica produceert dat kan leiden tot kanker.
Aangezien siliconen aangebracht op huid en haar te groot zijn om het celmembraan te penetreren, hoef je – in mijn opinie – niet bang te zijn dat beautyproducten met siliconen uiteindelijk kunnen leiden tot kanker of orgaanfalen . De siliconen komen ons lichaam niet in en kunnen daar dus ook geen schade aanrichten. Toch zijn er mensen die het zekere voor het onzekere nemen en om deze reden siliconen vermijden. It’s up to you! Ik zou mijn silicoontjes in elk geval voor geen meter willen missen. My hair needs it!
Wat is jouw mening over siliconen, zijn ze goed of slecht, of houd je je hier niet mee bezig als je beautyproducten koopt?
Until next time,
Serena Verbon
Bronnen; [1] The Chemistry and Manufacture of Cosmetics, Volume 3, Book 2, Allured Publishing Corporation, 2002, pages 833-839, 2, 3, 4, 5, 6
Heel leerzaam al deze informatie. Voor mij alleen nog maar Revita shampoo. Hoef je je ook niet druk te maken over siliconen of andere synthetische bestanddelen en stimuleert ook nog eens je haargroei! 🙂 https://hairmediq.nl/product/ds-revita-shampoo/
Er zijn siliconen die heel goed zijn voor de haren en huid, maar zoals veel andere onderwerpen belichten diverse media (met de hulp van de curly girl gestapo) sliconen als slecht. Ze zijn nodig om een haarproduct makkelijk door het haar te laten glijden (wat ‘slip’ in de wereld van de naturalistas heet) of om een dikke, krachtige haarolie mix lichter te maken zodat bijv ook mensen met fijn haar die kunnen gebruiken of om ervoor te zorgen dat je (bewust of onbewust, je kent het wel) niet té veel per keer van de haarolie blend gebruikt of als dikkere haarolie je haar verzwaart. Dit alles zal min of meer vast ook gelden voor huidverzorging, omdat niet iedere huid behoefte heeft aan vette of moeilijk smeerbare crèmes. Er zijn voldoende YouTube video’s die wetenschappelijk uitleggen wat siliconen zijn en hoe ze werken. (Mag ik The Institute of Personal Care Science (op YT) en tightlycurly.com (uitgebreide ingrediëntenlijst met uitleg) aanbevelen?)
Ik heb Demeticon product moeten gebruiken, om heftige hoofdluisuitbraak bij dochter weg te krijgen. En omdat dus ook bij mij in mindere mate luizen waren, heb ik het ook gebruikt (minder als 1derde flesje van 100ml; (rest voor dochter nodig gehad).
Maar nu wilde ik eigenlijk voor de Kerst mijn haren weer bijkleuren ( uitgroei en lockdown) En evt paar strengen bij dochter..
Maar is dit dan wel slim om te doen? (21e behandeld, 24e kleuren mogelijk?)
Graag lees ik nuttige reacties? Bedankt!
Wat blijfrlt er over van dimethicone na gebruik in het oppervlaktewater?
is al weer een oud artikel maar toch nieuwsgierig of ik een reactie krijg….
Dimethicone is niet water oplosbaar…. overal spreken ze elkaar tegen…
Wat ik belangrijk vindt is dat het oplosbaar is…. maar dan voor de huid! Super ingrediënt voor in shampoo en condities oa… maar er blijft een laag op de huid zitten is mij geleerd. Dit geeft een build op, de huid verstikt en de haarzakjes ook… uiteindelijk kan het dus tot haaruitval leiden! Nu zou ik graag horen wat nu wel en niet waar is want zoveel meningen..
Dag Serena,
Waardevolle info. Ik vond je site op zoek naar dimethicone. Niet voor mijn huid, maar voor creatieve experimenten. Met verf. Kun jij me vertellen waar ik het kan kopen?
Het verbanGT roet, Lennyd tussen een onrustige huid en siliconen in verzorgingsproducten laat ik aan mij dochters weten. Die hebben allebei een onrustige huid en wie weet ligt hier de verklaring. Dankjewel!
Dank je wel voor deze heldere goede uitleg! Ik ben benieuwd naar je bron van kennis! Laborante?
Mooi en uitgebreid artikel, alleen blijft bij mij toch de vraag ‘waarom niet zonder al die stofjes’ hangen. Dat er microplastics en siliconen worden toegevoegd is voornamelijk om de gevolgen van O.a. sulfatenen parabenen tegen te gaan.
Over de mate van schadelijkheid (je gebruikt dagelijks waarschijnlijk al best wat producten waar het in zit, vele jaren achtereen vanaf je babytijd) kun je discussiëren maar interessanter vind ik persoonlijk of het nu echt nodig is ze toe te voegen of dat het simpelweg goedkoper is.
Samen met mijn vriendin hebben wij een bedrijfje dat zich richt op ‘meukvrije’ bad, douche, spa en beauty producten. We voegen geen gekke stofjes toe maar kiezen er liever voor om bijvoorbeeld sheabutter toe te voegen, dan heb je ook het gladde laagje op de huid na het douchen maar dan zonder allerlei overbodige hulpstoffen.
De huid is ons grootste orgaan, daar zorgen we graag goed voor 🙂
Hoe heet dat bedrijfje?
Eerlijk is eerlijk, zolang ik geen pukkelkop of een extreem droge huid krijg van producten, heb ik wel iets belangrijkere zaken aan mijn hoofd dan siliconen in mijn cosmetica. Handig artikel!
Inderdaad! sommige mensen overdrijven en trekken te snel een conclusie zonder onderzoek te hebben gedaan.
Leerzaam allemaal…Zodra ik die enge synthetische namen zie begin ik al te bibberen. Voor mij alleen nog maar natuurlijke Ringana shampoo. Hoef je je ook niet druk te maken over siliconen of andere synthetische bestanddelen, alleen puur natuur! 🙂
Mijn huid vind siliconen niet zo prettig. Ik merk dat mijn, sinds ik huidverzorgingsproducten zonder siliconen gebruik, veel minder onrustig is geworden. Voor mijn haar vind ik het prettig om het pluisvrij te maken als ik het gestijld heb. Als ik het op de natuurlijke manier heb (krullend) dan vermijd ik het liever omdat het inderdaad de veerkracht van de krul niet ten goede komt.
Meestal vermijd ik het dus maar bij bepaalde gelegenheden vind ik het wel heel prettig!
Je zegt dat je haar heel droog en stug word van silicoon vrije producten maar dat komt omdat je haar siliconen gewoon is! Ik heb enkele jaren geen siliconen meer gebruikt in mijn haar en mijn haar moest echt enkele weken afkicken van de siliconen nadien werd het gewoon lekker zacht van de silicoon vrije producten.
Nu gebruik ik meestal shampoo zonder siliconen omdat je anders meer kans hebt op haaruitval. In mijn conditioner zitten siliconen en ook in mijn leave-in.
In de zomer gebruik ik alleen siliconen in mijn leave-in of soms als ze laag staan in de ingrediëntenlijst van mijn conditioner omdat anders mijn haar slierterig word en snel vettig terwijl ik geen vet en slap haar heb!
Ik raad mensen aan om niet altijd shampoo te gebruiken met siliconen je kan ook een build up krijgen door de siliconen.
En wanneer je je haar gaat kleuren gebruik je best een tijdje er voor geen producten met siliconen dan word de verf beter op genomen.
Dan ben je nog fout bezig Marielle. Ook kan je beter een conditioner en ook je leave- in zonder siliconen gebruiken. Dit hoeft niet duur te zijn, maar het is beter om goede haarproducten zonder siliconen te gebruiken. Op de site van Yves rocher kan je nu voordelig shampoo,conditioner,haarmaskers en ook serum voor je haar inslaan. En alles gaat met korting. Er is ook een leave-in van hun merk op de site te koop. Alles is ongeveer voor de helft van de prijs. Je hoeft de deur niet uit, kiest zelf wat je nodig hebt, vult je gegevens in waar alles naartoe gezonden moet worden , betaalt en dan heb je toch alles wat je nodig hebt maar dan hoef je niet naar de winkel. Ik ga het de volgende keer ook doen. Als je een de tuinen in de buurt hebt dan kan je ook daarheen gaan ,alles is tweede product halve prijs. En als je het even niet weet wat voor conditioner,shampoo ,leave-in en haarmasker nodig hebt voor jouw haartje dan kan je het aan de verkoopster vragen. Die is er altijd en weet precies wat voor jouw haar geschikt is. Succes. De tuinen heet nu Holland and barret , ze hebben ook een site. Je tikt op je computer bij internet folder de tuinen in en dan ga je naar de site door de bovenste regels aan te klikken. Zo kan je alles zien wat ze verkopen. En ook zij hebben een leave- in.