Xanthan gum & Guar gum in cosmetica

Tijdens het douchen krijg je vaak de beste ideeën, zegt men. Dus, toen ik een beetje inspiratie zocht voor een nieuw cosmetisch ingrediënt om over te schrijven schoten xanthan gum en guar gum me ineens te binnen. Ik pakte alle shampoo’s, conditioners en face washes die in onze douchecabine stonden, checkte de ingrediëntenlijsten en ja hoor… bingo!

Xanthan gum en guar gum zijn zeer veelvoorkomend ingrediënten. Ik kom het in elk geval bijna altijd tegen als ik de achterkant van mijn beautyproducten bestudeer. Als iets een beetje smeerbaar is, is de kans groot dat het één van deze twee (of beide) gumsoorten bevat. Maar wat weet ik nu eigenlijk van deze ingrediënten? Niets! De enige gum die ik ken is die waarmee je potlood wegveegt. Het leek me daarom interessant om wat meer te weten te komen over deze gummen. Wat is het? Waar komt het precies vandaan en waar dient het nu eigenlijk voor?

Xanthan gum

Xanthan Gum is ontdekt door USDA (United States Department of Agriculture) researchers in de jaren ’60 en in 1968 werd het goedgekeurd voor gebruik in de voedingsmiddelen industrie. Het bijbehorende E-nummer is E415. De naam doet trouwens vermoeden dat het om een kauwgomachtige of jelly substantie gaat, maar niets is minder waar: xanthan gum wordt toegevoegd als een poeder. Het werd voornamelijk gebruikt als verdikkingsmiddel en het duurde niet lang voordat iemand bedacht dat dit ingrediënt ook wel eens fantastisch zou kunnen zijn voor de cosmetische industrie!

Xanthan gum zorgt er namelijk voor, zelfs in concentraties van minder dan 1%, dat een beautyproduct romiger, smeuïger en algeheel beter smeerbaar wordt. Daarnaast kan xanthan gum ervoor zorgen dat andere cosmetische ingrediënten beter aan elkaar binden. Ook stabiliseert het emulsies; het voorkomt dat olie scheidt van de rest en zorgt voor een goed opgeloste, homogene formule. Hiermee verlengt xanthan gum indirect de houdbaarheid van een product.

Xanthan gum is een polysaccharide; een koolhydraat opgebouwd uit tien of meer monosacharide-eenheden. Het is een bijproduct van het fermentatieproces van de suikers uit tarwe, zuivel, soja en maïs, maar het ontstaat voornamelijk uit maïssuikers. Omdat het ontstaat tijdens het fermentatieproces zijn er bacteriën voor nodig om xanthan gum te kunnen maken. Deze bacterie heet Xanthomonas campestris, waar Xanthan gum dus zijn naam aan dankt. Omdat xanthan gum ontstaat uit producten uit de natuur, wordt het gezien als een natuurlijk ingrediënt.

Guar gum

Guar gum, ook wel guaraan, guarpitmeel of E412 genaamd, is afkomstig van de Cluster Bean plant (Cyamopsis tetragonolobus). De Cluster Bean plant is een eenjarige plant en het grappige is dat de oorsprong van deze plant nooit achterhaald kon worden, omdat de plant nog NOOIT ergens in het wild is gevonden. Best bizar.

In India en Pakistan wordt de Cluster Bean plant al eeuwenlang gekweekt en deze landen zijn dan ook de voornaamste bron van guar gom. Omdat er de laatste tijd zoveel vraag naar is wordt de Cluster Bean plant echter ook op andere plekken gekweekt, zoals Noord-Amerika, Afrika en Australië.

De Cluster Bean plant produceert clusters met groene boontjes (vandaar de naam) en in die boontjes zitten zaadjes. De zaden worden gedroogd, opengespleten en vermalen tot guar gum poeder. Guar gum is – net zoals xanthan gum – een natuurlijk ingrediënt en het heeft dezelfde functie; het is zowel een verdikkingsmiddel, emulgator als stabilisator.

De verdikkende werking is zelfs 8 x zo groot in vergelijking met maïzena, dus ook van dit ingrediënt heb je slechts een klein beetje nodig. Tussen de 0,5%-1% is meer dan voldoende om een beautyproduct een stuk lekkerder smeerbaar te maken.

Fun fact: wanneer je xanthan gum en guar gum met elkaar combineert versterken deze gum-soorten elkaar, waardoor je zelfs nóg minder van elk ingrediënt nodig hebt.

Ik hoop dat jullie het interessant vonden om iets meer te weten te komen over deze natuurlijke gum-soorten. Ik vind het in elk geval leuk om nu eindelijk eens te weten waar deze ingrediënten voor bedoeld zijn en waar ze vandaan komen, aangezien ik het in zowat elke ingrediëntenlijst zie staan. Ik had bijvoorbeeld geen idee dat ze beiden een natuurlijke oorsprong hadden. Tot nu toe ben ik zowel xanthan gum als guar gum tegengekomen in mijn tandpasta, conditioner, haarserum, dag- en nachtcrème, serum, verschillende gezichtsmaskertjes, vloeibare make-up producten, bodylotions en douchegels. Echt, het zit bijna in alles!

Kijk thuis je eigen beautyproducten maar eens na. Ik ben benieuwd in welke producten jij deze ingrediënten zal terugvinden!

Check jij vaak de ingrediëntenlijst van cosmeticaproducten? 

Until next time,
Serena Verbon