Vaak staat er op cosmeticaverpakkingen aangegeven dat een product ‘pH neutraal’ of ‘pH-huidneutraal’ is. Maar wat houdt dat nu eigenlijk in? Sterker nog, wat is pH? En waar moet je als consument op letten? Vandaag neem ik jullie even mee terug naar scheikundeles om jullie de basisprincipes van pH uit te leggen!
Historie
Het fenomeen ‘pH’ is bedacht door Søren Sørensen, een Deense chemicus. De ‘p’ in pH staat voor het Duitse potenz, wat macht betekent. De ‘H’ staat voor het waterstofion (waterstof wordt aangeduid met de letter H). In het jaar 1909 bedacht hij de pH-schaal, een schaal die de zuurgraad van een waterige oplossing bepaalt.
pH schaal
De pH-schaal loopt van 0 tot 14 (alhoewel er stoffen bestaan die zo zuur zijn dat ze eigenlijk negatief zijn en stoffen die zo alkalisch zijn die ver boven de 14 uitkomen, maar hee, we moeten ergens een grens trekken). pH 7 is precies in het midden van 0 en 14 en wordt daarom beschouwd als pH neutraal.
Alle vloeistoffen met een pH-waarde hoger dan 7 worden alkalisch (ook wel een base) genoemd, en alle vloeistoffen met een pH-waarde lager dan 7 worden zuur genoemd. Met andere woorden, hoe lager de pH hoe zuurder de vloeistof, en hoe hoger de pH hoe alkalischer de vloeistof.
Een zuur:
– staat waterstof (H+) ionen af
– smaakt zuur
– heeft een pH lager dan 7
Een alkaline (base):
– kan zijn waterstof (H+) ionen moeilijk afstaan (sterker nog, ze trekken ze juist aan)
– smaakt bitter en voelt gladjes aan, zoals een zeep of ander schoonmaakmiddel
– heeft een pH hoger dan 7
Gevaren
Hele sterke zuren (zeer lage pH) en hele sterke alkalines (zeer hoge pH) zijn extreem corrosief en branden werkelijk gaatjes in je kleding of erger nog, je huid. Ik kan me herinneren dat ik wel eens een druppeltje sterk geconcentreerd salpeterzuur heb gemorst op mijn nieuwe leren schoenen, toen ik nog als farmaceutisch analist werkzaam was. De schade leek mee te vallen, maar na een uur zat er toch echt een gaatje in het leer. Was er gewoon doorheen gebrand. Eén druppeltje! Kan je nagaan wat er gebeurt met de gezichten van vrouwen waarbij mannen zuur over ze heen gooien als straf? Verschrikkelijk.
Natriumhydroxide, in de volksmond ook wel gootsteenontstopper genoemd, is een hele sterke base. Criminelen gebruiken het om lijken in op te lossen. That’s right. Binnen 3 uurtjes is een compleet lichaam helemaal vloeibaar. Luguber hè? Kan trouwens ook met zuur. Dit is even om aan te geven hoe gevaarlijk deze vloeistoffen kunnen zijn en dat je altijd moet oppassen wanneer je te maken hebt met hele sterke zuren of basen.
Gelukkig is de pH van cosmeticaproducten niet extreem hoog of laag en kunnen we het dus met een gerust hart gebruiken zonder bang te worden dat we de volgende ochtend niet zullen halen.
De pH van Cola is hoe laag?!
Hieronder een aantal bekende oplossingen met hun pH-waarde, ter indicatie:
Zuiver water = pH 7
Zeep = pH 9 – 10 (vrij alkalisch!)
Tandpasta = pH 8
Maaginhoud = pH 1,5 – 3,5 (vrij zuur!)
Jus d’orange = pH 3,5
Coca Cola = pH 2,5 (whuuut!?)
Onze huid = pH 5,5
Als je er vanuit gaat dat de pH-schaal van 0 tot 14 loopt dan is de pH van zeep echt behoorlijk hoog en de pH van jus d’orange (net zoals bijna alle vruchtensappen) en Coca Cola is echt superzuur. Ik schrok er wel een beetje van toen ik dit voor het eerst las. Nu snap ik ook waarom zeep je huid zo kan uitdrogen en waarom het drinken van te veel vruchtensap en frisdrank zo slecht is voor je gebit. En nu snap ik ook waarom tandartsen aan de hand van een gebit kunnen zien of iemand een eetstoornis heeft: iemand die vaak overgeeft pompt continue een superzure maaginhoud naar buiten, dat doet een gebit op den duur natuurlijk niet ten goede.
pH huidneutraal
We vergeten het vaak, maar onze huid is ook een orgaan. Het zit dan wel aan onze buitenkant, maar net als een hart, longen, nieren en darmen heeft ook de huid een functie. Onze huid is ons eerste afweermechanisme tegen bacteriën en infecties en het beschermt ons tegen ongevallen en uitdroging. Het beschermt in feite alle andere organen die we hebben en juist om deze reden moeten we goed voor onze huid zorgen. De pH van onze huid is 5,5 (maar mensen met huidaandoeningen zoals eczeem of diabetici hebben vaak een iets hogere pH). Even ter duidelijkheid: pH-neutraal is 7 en pH-huidneutraal is 5,5. Dit is dus niet hetzelfde!
Als we onze huid wassen met alkalische producten, en dat zijn vaak producten die schuimen, brengen we de ietwat zure pH van onze huid uit balans. Vooral hele jonge kinderen, of juist oudere mensen of mensen met een (zeer) gevoelige huid kunnen huidirritatie krijgen van producten die de pH van hun huid uit balans brengen. Ook mensen met huidaandoeningen zijn gevoelig voor producten met een te hoge of te lage pH.
Waarom? Als de pH-waarde van onze huid verstoord raakt dan verzwakt dat de natuurlijke barrière, waardoor de huid sneller raakt uitgedroogd. Water heeft een pH van 7 en dat is hoger dan de pH van onze huid. Je raad het al, ook zoiets onschuldigs als water kan onze huid dus al flink uitdrogen. Daarom is onze huid ook vaak wat droger en trekkeriger als je uit de douche komt stappen.
Om de huid gezond en in balans te houden is het belangrijk dat de pH waarde van de huid zo neutraal mogelijk blijft, zodat het beter vocht kan vasthouden en er minder kans is op uitdroging. Je kunt je huid hier een handje bij helpen door zoveel mogelijk pH-huidneutrale producten te gebruiken (dus met een pH van rond de 5,5).
Of gewoon minder vaak douchen.
Ik denk wel dat, ook al is de pH technisch gezien in orde, ingrediënten zoals zeep veel huideigen oliën stript van onze huid en dat parfum, kleurstoffen en parabenen ook niet veel goeds doen wat betreft huidirritatie. We moeten ons dus vooral niet doodstaren op pH (zo van, als de pH maar huidneutraal is), want er zijn meerdere factoren die kunnen zorgen voor huidgevoeligheid.
Klik hier voor een artikel dat ik schreef over de pH van de vagina in combinatie met intieme verzorging. Ook al is de pH van water 7, toch is het (althans voor mij) beter om mijn vagina te wassen met alleen water. Intieme verzorging is niets voor mij, ik krijg dan echt last.
pH in cosmetica
Stond er op elk product maar aangegeven wat de pH-waarde is, dat zou naar mijn idee ideaal zijn. Gewoon onder de ingrediëntenlijst, ofzo. Helaas is dit niet het geval en moeten we er dan maar op vertrouwen dat de fabrikant zo slim is geweest om er rekening mee te houden. Gelukkig worden tegenwoordig de meeste producten, ook al bevatten ze zeep, in balans gebracht met bijvoorbeeld citroenzuur, zodat het product naar een pH wordt gebracht tussen de 5,5 en 7 en dus technisch gezien pH-(huid)neutraal genoemd kan worden. Maar toch blijft het altijd een gok.
pH indicator
Thuis heb ik pH-strookjes waarmee ik de pH kan bepalen van vloeistoffen. Deze indicators doop je simpelweg in de vloeistof en dan lees je de kleur af: geel is een lage pH en hoe groener de kleur wordt, des te hoger de pH. De strookjes die ik hier laat zien kunnen pH meten tussen 4 en 7. De strookjes heb ik destijds meegenomen van het laboratorium, maar het zou handig zijn als we deze gewoon bij de drogist zouden kunnen kopen, vinden jullie ook niet? Ze zijn niet zo supernauwkeurig als een pH-meter, maar geven desondanks een redelijke specifieke indicatie van de pH.
Ik hoop dat het jullie duidelijk is geworden wat pH is, wat het verschil is tussen een zuur en een base en waarom het zo belangrijk is dat de producten die we gebruiken pH-huidneutraal (pH 5,5 – 7) zijn. Ook hoop ik dat dit artikel niet al te saai was, haha! Ik kon gewoon niet stoppen met schrijven.
Until next time,
Serena Verbon
bron afbeeldingen: denstoredanske.dk, Breaking Bad, Vayuvit, gimmesomeoven.com, rsvpmedspa.com, sanicur.nl
Hoi Serena, interessant artikel weer!
Wel heb ik nog even een vraagje want ik heb dus geleerd dat als iets zuur smaakt het niet hoeft te zijn dat de pH waarde ook laag is. Dit is bijvoorbeeld met citroenen die smaken zuur maar de pH waarde is vrij neutraal (dit is mij verteld heb het zelf nooit na getest). Kun jij mij dit misschien uit leggen?
De trips zijn trouwens soms te koop bij natuurwinkels, dit is misschien wel leuk om te weten. Wel vind ik ze prijzig €16,95 voor 100 strips. De prijs heeft mij weer houden om ze te kopen.
Veel liefs
Erg interessant om te lezen. Erg handig om dit weten.
Heel interessant!!
Leuk om te lezen! Echt interessant!
Je legt het op een fijne manier uit 🙂 Zo worden de “lastigere” onderwerpen toch goed leesbaar en leuk beschreven!
Ik heb wel even liggen janken voor die vrouwen die zuur over zich heen hebben gekregen.. Echt verschrikkelijk. Ook de redenen die erbij staan van die “mannen”….. Het is schandalig dat ze niet berecht worden! En als die mensen daar al zo vreselijk met vrouwen om gaan, wil ik al niet weten hoe ze daar met dieren om gaan (dat breekt me ook altijd). Je moet er echt niet te veel over nadenken..
Kijk, dit vind ik dus ultra interessante artikelen! Super!
Oh het zou zo leuk zijn als je vaker zulke informatieve blogs met betrekking tot beauty zou schrijven! Vind het razend interessant!
Erg interessant om te lezen, het meeste kan ik me nog wel herinneren van scheikunde!
Heel interessant. Het meeste wist ik al, maar dat cola zo zuur is wist ik niet.
Ik wou alleen dat ik niet op die link geklinkt had van het artikel over de vrouwen waar zuur in het gezicht gegooid is. Ik krijg het beeld nu niet meer van m’n netvlies af.
xoxo
Super interessant om te lezen. Goed dat je het aanstipt Ik hou wel van deze soort artikelen 🙂
Super interessant!
Wel een beetje eng in her begin vd artikel
JEEEEJJJ! wat leuk dat je weer een `lab-artikeltje’ hebt geplaatst!
Die vind ik altijd het leukste, wat mij betreft mag je die best vaker plaatsen 😀
Wat een goed artikel zeg. 🙂 Dit is in mijn ogen de kwaliteit die ervoor zorgt dat BeautyLab er boven uit steekt. Leuk en toegankelijk geschreven, ook voor iemand die al ruim 7 jaar geen biologie meer heeft gehad.
Heel interessant artikel! Leuk om deze kant van je site weer eens te zien 🙂
Leuk artikel! Echt iets voor beautyLAB. Mag je zeker vaker doen hoor! Ik vind dat soort “ontledingen” echt interessant
Helemaal mee eens! Het is interessant om te weten wat we nou eigenlijk allemaal klakkeloos op onze huid smeren.
Helemaal mee eens! Het is interessant om te weten wat we nou eigenlijk allemaal klakkeloos op onze huid smeren.
Leuk om te lezen! Voor mij is het gesneden koek. Ik heb namelijk ook de lab-opleiding aan de fc dondersstraat in Utrecht gevolgd. Misschien dat ik het juist daarom wel zo leuk vind dat je er vol passie over schrijft!!!
Heel goed om te weten! Ik las ook dat je ook je groenten en fruit zo moet eten. Kun je ook hierover een artikel schrijven?
helemaal niet saai! Heel interessant! De informatie over de pH van de cola leverde me nog een heel cola gesprek op met m’n vader (hij is een cola expert :p)
Heerlijk dit soort artikelen 🙂 voor mij als bio-farmaceut weinig nieuws maar alsnog erg leuk om te lezen.
pH-neutraal is momenteel echt een nieuwe marketingtruc aan het worden.. Voor mijn huid houd ik het op weinig douchen en veel creme smeren om mijn barriere te herstellen..
Heel interessant! Ik let altijd op dat de meeste verzorgingsproducten PH neutraal zijn.
Superinteressant! zou het erg waarderen als je vaker zo iets plaatst 🙂
Sinds ik echt dieper in ga op bepaalde stoffen met scheikunde (en ook met ionen bezig ben) vind ik het nóg leuker om deze informatieve artikelen te lezen. Ik begrijp nu echt wat je bedoeld met ionen en dat H+ is enzo.
Heel fijn en informatief artikel! Dit soort artikelen zijn toch wel een van mijn favoriete artikelen van je site!
xxx
Ik heb bij mijn schoonheidsspecialiste opleiding altijd geleerd dat bij bijna niemand de huid 5,5 is. Dat dit altijd verschilt per persoon en dat het begrip ph huidneutraal dus niet klopt. Omdat de zuurgraad van de huid bij iedereen anders is en 5,5 dus nooit voor iedereen ph neutraal is.
Wauw, wat een informatief artikel!
Goed artikel! Vooral fijn om te weten dat ph huidneutraal niet hetzelfde is als ph neutraal! Een taaldingetje: ‘even ter duidelijkheid’ moet zijn: even voor de duidelijkheid óf even ter verduidelijking.
Ik ben heel gevoelig voor schimmelinfecties ook al was ik nooit met zeep down under. Maar nu ik een nieuwe routine heb na de daad, gaat t een stuk beter! Eerst plassen, afvegen met een doekje, dan actigel van multigyn erin, nieuwe schone onderbroek aan en dan weer naar bed. Het is even een klusje ( beauty routine?;) maar dan weet ik iig zeker dat ik geen last krijg daarna. Sharing is caring toch?;)
Wat een afschuwelijke foto’s van die vrouwen die zuur in hun gezicht kregen.. ik wist niet dat dat in sommige landen zoveel gebeurde
Interessant en leerzaam artikel! 🙂
Handig en interessant artikel!
Heel interessant, ik let er eigenlijk nooit zo op omdat ik ook niet snel last heb van me huid.
Enn ik had nou net zo’n zin in een ijskoude coca cola! Toch maar weer even uitstellen tot een ander craving moment 😉
Interessant om te lezen ! Nooit geweten.
Serena, complimenten voor dit artikel! (en voor andere artikelen zoals deze, waarin je ingrediënten bespreekt, of pigmentvlekken bijvoorbeeld, waarin je er ook wat dieper (scheikundiger/biologischer) ingaat).
Ik vind dit soort artikelen altijd superleuk, ik vind dan biologie het leukste vak op school, en scheikunde vind ik ook erg interessant. Dit gecombineerd met beauty spreekt me altijd erg aan! Echt, ga alsjeblieft door met dit soort artikelen, dit laat je site er echt uitspringen tov andere beautyblogs.
Ik comment dan wel bijna nooit, maar dit wilde ik toch even zeggen. Gewoon omdat dit van die fijne, lange, interessante artikelen zijn!
Op Ebay heb je voor zo’n €0,70 ook van die strookjes. Zoek op PH indication.
Ik heb ze zelf ook, omdat ik een extreem gevoelige huid heb, en te zuur of alkalisch zou mijn hele huid vernielen.
Hoi Serena,
Ik heb net ook nog even je artikel gelezen over de pH waarde van de vagina en ik vroeg me toch wat af. In het artikel laat je weten dat de pH waarde van je vagina zo rond de 4 ligt, maar hoe zit het dan als je ongesteld bent? Want in het plaatje van dit artikel staat dat de pH waarde van bloed zo rond de 7 en 8 ligt, en dat is toch best een flink stuk hoger dan die 4. Wordt je pH waarde dan niet heel erg verstoord?
Zou je wat dingen kunnen testen op de pH-waarde? Dingen die we allemaal gebruiken. Ik ben nu echt benieuwd wat de waarde van sommige cosmetica producten is!
Interessant artikel. Die link naar wat er met je gebeurt als je die zuur in je gezicht krijgt is enorm aangrijpend!
ik ben er echt helemaal stil van. Ik wist dat dit gebeurde maar dat het zo veel aan zou richten had ik nooit verwacht. En de redenen! ‘Ja ze verbrak de relatie’ Doe normaal!
Heel informatief, dit artikel sla ik op. Ik kreeg onlangs een setje van de tandarts om de Ph van dranken te thuis mee te testen. Heb twee dagen lang echt overal zo’n staafje ingestopt 😉
Auteur
Overal? :O
Sorry. Ik heb een dirty mind.
Interessant artikel het is nice om meer informatieve artikelen te lezen ^^
Interessant om te lezen!! Dit soort artikelen zou ik best vaker willen zien!
Ik vind het goed dat je om de zoveel tijd zo veel aandacht wijdt aan 1 ingrediënt of ander kenmerk van cosmetica en verzorging, van die beautyblogs die ik volg ben je ook de enige die dat doet! Ik vond het goed uitgelegd, en hoewel ik dit allemaal al wel ongeveer wist vond ik het toch leuk om te lezen 🙂
ja leuk he, denk dat ze dat vooral doet ook omdat ze daar veel ervaring mee heeft door haar opleiding (:
Leuk om te lezen, ik ben hier iedere week mee bezig met mijn tropisch aquarium,
alleen test ik die nauwkeuriger met vloeistoffen super leuk om te doen! maar daar weet jij natuurlijk alles van!
Interessant artikel zeg! Ik schrok alleen wel een beetje van de pH van cola haha dat is wel erg zuur!
Wat een fijn artikel!! Ik ben gek op dit soort artikelen waar je de diepte in gaat. Je hebt het heel zorgvuldig en duidelijk uitgelegd. Bedankt!!
Grappig, dit doet me denken aan wat ik had geleerd in de tweede klas van scheikunde. Nu heb ik alleen nog natuurkunde…
Haha ik heb dinsdag mijn scheikunde eindexamen, bedankt voor de bijles!
Super duidelijke uitleg! Bedankt
Mooi artikel, deze sla ik op!
Goed artikel! Ik moest zelf alles over zuren en basen weten voor mijn eindexamen, dus ik wist vrijwel alles al, maar je hebt het heel duidelijk uitgelegd!
Hihi, back to school! Niets nieuws voor mij, maar wel leuk om het ook hier te lezen 🙂
Leuk dat je die ph strookjes hebt, zo weet je nog net even meer van een product! Want ze zijn niet verplicht om de ph waarde op de verpakking te zetten, toch?
Auteur
Nee niet verplicht, maar het zou wel handig zijn.
Heel goed artikel!