Opa was in paniek. Compleet over de zeik.
‘Opa, morgen kom ik je halen dan gaan we bij mama eten. Ik ben er om 15.00 goed?’
‘Kind, dat gaat toch niet! Ik moet werken.’
‘Werken? Wat moet je doen dan?’
‘Ach, ik moet naar de… uhm… hoe heet dat nou… ik moet naar de… (onverstaanbaar gemompel) je weet wel!’
‘Nee, je hoeft niet meer te werken opa. Je bent 96. Dan hoef je niet meer te werken.’
Hij keek me gefrustreerd aan. Alsof ik tegen hem zei: Opa, je hoeft niet meer te poepen. Nooit meer, dat is ouderwets. Daar is hij goed in, gefrustreerd kijken. Lang hield hij dat dit keer niet vol. Aan zijn onrustige lippen zag ik dat de woorden vochten om uit zijn mond te ontsnappen. Door de knokpartij kwamen ze er in verkeerde volgorde uit waardoor er geen touw aan vast te knopen was.
‘Meid, hou nou toch op! Ik ben opgeroepen door de… door de… ik ben opgeroepen. Ik MOET er heen! Ach, jij snapt er helemaal niets van.’
‘Opa, luister. Je bent 96 jaar. Je hebt tot je 65e gewerkt. Oude mensen hoeven niet meer te werken. Je krijgt een pensioen en een AOW en daar hoef je niet voor te werken. Echt niet.’
Nu bleef hij stil. Bijna een hele kop thee lang. En daar waren die prachtige blauwe ogen weer.
‘Het is toch een grof schandaal dat ze een oude man van 96 jaar nog laten werken. Ik weet niet hoe ik het voor elkaar moet krijgen.’
Ik zag de angst en onrust in zijn ogen en toen was ik het zat.
‘Opa, je hebt gelijk. Zijn ze nou helemaal gek geworden? Ik ga ze nu bellen en zeggen dat je geen minuut komt werken.’
Dankbaar en zichtbaar opgelucht keek hij me aan. Ik pakte mijn telefoon en toetste resoluut een fictief nummer in.
‘Ja, goedemiddag. U spreekt met Angel Raterman. Spreek ik met het ministerie van werkgelegenheid? Ik wil graag een afspraak maken om een ontheffing van arbeidsplicht aan te vragen voor meneer Raterman.’… ‘Morgenochtend? Ja. Half tien is prima. Kopie paspoort? Ja, neem ik mee. En met wie ik heb ik de afspraak?’… ‘Goed. Staat genoteerd. En met wie heb ik nu gesproken?’… ‘ Hartelijk dank mevrouw Steur. Dag.’
Het verplegend personeel, dat in de kantine lunchte, lag onder de tafel van het lachen. Mijn moeder zeikte haar broek vol en over mijn zusjes wangen rolden de tranen van het lachen. Opa was kalm en had het er de rest van de dag niet meer over.
De volgende dag zocht ik hem weer op, nu samen met mijn zusje Dewi. We liepen door de lange gang naar zijn kamer en van schrik bleef ik een paar seconden in de deuropening staan. Daar zat hij, met zijn rug naar ons toe en met zijn hoofd gebogen. Helemaal alleen, aan een lege tafel. Een oud mannetje in een nette, veel te grote broek opgehouden door bretels, een keurig overhemd, stropdas en een trui die oma nog voor hem heeft gebreid. Hij keek naar een foto die hij in zijn handen hield. Toen ik beter keek, zag ik dat het een foto was van Dewi en mij en de tranen sprongen in mijn ogen. Ik denk niet dat er een moment komt in mijn leven, dat me meer zal ontroeren. Nadat ik de brok in mijn keel had weg geslikt, liep ik naar hem toe. ‘Opa, ik kom net uit Den Haag. Kijk eens wat ik voor je heb!’
‘Dankjewel kind’. Hij stopte het in de binnenzak van zijn jasje.
Als je zoveel van iemand houdt, wil je best een leugentje vertellen. Of een document vervalsen. Hell, voor opa zou ik nog een bank beroven. Iedere opa en iedere oma is speciaal. Voor mij zijn het helden. Omdat ze Dewi en mij deels hebben opgevoed, zijn wij ongekend aan ze gehecht. Toen ik mezelf deze week tegen een vriendin hoorde zeggen – opa en oma zijn de kern van wie ik ben – realiseerde ik me pas dat zij 2 hoofdrollen in mijn leven hebben. Opa en oma waren de rotsen toen mijn fantastische (ietwat excentrieke) ouders gingen scheiden. En nu, als volwassene, zie ik pas hoe waardevol hun structuur, regelmaat en onvoorwaardelijke liefde is geweest voor mijn ontwikkeling.
Immens verdrietig is hij sinds oma er niet meer is. Diep ongelukkig omdat hij op een gesloten afdeling woont waar hij niet zonder begeleiding vanaf mag. En dat breekt mijn hart. Afgelopen donderdag ben ik bij hem in bed gaan liggen en hij heeft me tegen zich aangetrokken. Keer op keer mijn handen vast gepakt en me gekust. Als klein kind wist ik al dat opa en oma onmisbaar waren in mijn leven. Maar ik wist ook dat ik ze niet tot mijn pensioen bij me kon houden. Talloze keren heb ik opa laten beloven dat hij pas na mijn 30e dood mocht gaan. Dan zou ik groot genoeg zijn en dan kon ik het dragen.
Zoals altijd, heeft hij zich aan zijn belofte gehouden.
De volgende dag is hij overleden.
Opa.
De perfecte opa.
Mopperen maar nooit op Angel & Dewi.
Bezuinigen op alles, behalve op Angel & Dewi.
Altijd snoep op zak voor Angel & Dewi.
Ik weet hoe het voelt om op de 1e plaats te staan, altijd.
Ik weet hoe roestvrije liefde eruit ziet.
En ik weet hoe je onvoorwaardelijk van iemand moet houden.
Vorig jaar heb ik afscheid genomen van oma. Opa, deze is voor jou.
Opa en oma, you did good.
Hebben jullie nog opa’s en oma’s waar jullie hartstikke gek op zijn? En hebben jullie wel eens iets geks gedaan – zoals liegen, verzwijgen of het vervalsen van een document – omdat je gewoon zielsveels van iemand houdt?
– Angel
De tranen in mijn ogen! Mijn opa is 2 weken geleden na een week ziekbed overleden in de leeftijd van 86 jaar. Gelukkig tot het laatst toe helemaal bij zinnen. Hoe oud je opa ook was het is en blijft verdrietig. Veel sterkte toegewenst.
Ik krijg gewoon tranen in me ogen meid! Gecondoleert!
O wauw… hoe indrukwekkend geschreven… mijn opa en overleden oma zijn ook zo enorm belangrijk voor me! Heel veel sterkte met t verlies, je hebt fantastische dingen voor je opa gedaan als ik het xo lees!
Lieve schat,
(Goed, ik ken je niet, maar ik vind dit een lieve schat moment). Dankjewel voor dit prachtige stuk. Ik heb eerst gelachen, en toen gehuild. Ik leef met je mee, meid. De liefde voor je opa en oma is zo voelbaar in wat je geschreven hebt. Een fantastisch eerbetoon. Heel veel sterkte.
Liefs, Nienke
Wauw, traantje weggepinkt!
Mijn opa’s en oma’s leven nog, ik moet er niet aan denken om ze te missen!
Wat lief, heel veel sterkte! Grootouders zijn fantastisch.
Gecondoleerd…
Gecondoleerd!!
Lieve angel, je kan me laten huilen.. van het lachen en van ontroering. Wat een mooi geschreven stukje. Xx
Lieve Angel,
Wat n’ prachtig stuk. Mijn oprechte deelneming.
Liefs, Lotte
Wauw, wat een mooi stuk, de liefde spat eraf..Ik heb nog 1 oma over, de andere 3 zijn al jaren geleden overleden. Mijn oma heeft Alzheimer waardoor ze veel dingen vergeet en dat weet ze zelf ook, maar ze denkt dat het door het ouder worden komt. Soms is het een beetje meepraten zodat ze niet overstuur raakt, wel lastig soms. Maar we kunnen er samen gelukkig ook wel om lachen, je moet wel!
Angel,
Ik ga je niet condoleren, ik haat dat woord… Vandaag is het de dag dat ik 4 jaar geleden plotseling mijn vader verloor. Hij is overleden in zijn slaap, alleen… Mijn ouders waren gescheiden. Nog steeds voelt het als de dag van gister dat mijn zus mij belde met dat bericht… Vandaag heb ik weer gedaan alsof er nooit iets gebeurd is met mijn vader… Over 9 dagen word ik 35, al 4 jaar vier ik mijn verjaardag niet…. Ik huil nooit…. (Tenzij ik mega p*ssed ben…) Door jouw stukje hier zit ik nu met een dichtgeknepen keel, maar ik huil niet…nooit…. meer…
Het gaat hier niet om een opa of oma, maar het gaat hier over verdriet, over iemand belangrijk missen… Iemand voor wie ik zelfs de maan van de hemel zou plukken als hij dat gewild had. Iemand voor wie ik nu nog steeds de maan, zon en sterren zou willen plukken om hem ook maar 1 dag bij me te hebben en zeggen dat ik zo trots ben dat ik zo’n vader mocht hebben. Dat ik van hem hou, heel veel…
Ik wens jou rust, kracht, liefde en tranen… veel tranen om iemand van wie jij zichtbaar zoveel houdt…
Ik zit hier kei hard te brullen, gewoon omdat ik weet hoe k*t het is om je opa of oma te verliezen waar je zoveel van houdt.
Heel veel sterkte met het verlies van je opaatje!
We hebben na heel wat testen vorige week te horen gekregen dat mijn oma beginnende Alzheimer heeft. Niet leuk voor ons, niet leuk voor mij. Omdat ik weet dat ze zich nooit bewust zal zijn van mij als ik trouw of als ik kinderen krijg. En het meest verdrietig vind ik dat ze heel erg bang is. Bang om dingen te vergeten en bang voor wat gaat komen. Soms praat ik wel eens met haar en dan weet ik dat ze dag erna een fijne dag heeft. Dan belt ze ook altijd om te zeggen dat ik haar zo geholpen heb. Opa doet alles om haar te helpen. En ik hou onvoorwaardelijk veel van hen. Het is verdrietig dat we afscheid moeten nemen van mensen die ons zo dierbaar zijn, maar ergens kijken ze op ons neer en ze zijn voor altijd bij ons.
Sterkte lieve Angel, xoxo
wat een prachtige tekst, ik heb dit met tranen in mijn ogen gelezen.. veel sterkte toegewenst, je opa klinkt als een fantastische man!
Heb hier serieus tranen van gekregen. Ben pas ook mijn opa verloren dus weet goed genoeg wat een ongelofelijk gemis het achterlaat! Gecondoleerd meid, veel sterkte met het verlies xx
Aww Angel, gecondoleerd 🙁 Wanneer ik aan jou denk (door die paar updates van jou op beautylab of door the beauty bakery) schieten mij altijd twee dingen door mijn hoofd: 1) Samantha en 2) Hoe gek je op jouw grootouders bent. You did good.
Wauw, erg mooi geschreven! Heel erg veel sterkte! x
Heel mooi geschreven. Ik denk dat zowel je oma als opa heel blij zijn geweest met zo’n fijne kleindochter. Gecondoleerd!
Gecondoleerd Angel! Veel sterkte in deze tijd ook voor je familie!
Ik kende alleen mijnoma, zo’n lief mens een voorbeeld voor het leven. Helaas is ze vorig jaar Valentijnsdag overleden :c weliswaar op 94 jarige leeftijd maar het blijft moeilijk. Liefs!
Wauw mooi stukje!
Wat een prachtig meelevend artikel!
Gecondoleerd Angel! Ik heb mijn beide opa’s helaas nooit gekend. Mijn ene oma woonde in Duitsland en wilde eigenlijk niks met ons te maken hebben (met haar eigen zoon al niet, laat staan met diens dochter). Mijn andere oma was al jaren weduwe voor ik überhaupt geboren werd, maar ze woonde vlakbij. Na een lang verblijf in het ziekenhuis en een aantal narcoses werd ze langzaam dement en uiteindelijk is ze op mijn 17e overleden. Ze is, nadat iedereen langs was geweest, ingeslapen en ik ben heel dankbaar dat ik afscheid heb kunnen nemen, omdat veel mensen dat geluk niet hebben. Ik mis haar nog elke dag, maar ze vocht tegen de dementie en uiteindelijk weet ik dat het beter is zo.
Heel mooi Angel! Zo’n goede band had ik ook met mijn Oma! 🙂 Sterkte x
Wauw, echt prachtig geschreven Angel!
Hop, met tranen op de bank. Gecondoleerd Angel en familie!
Gecondoleerd. Heel veel sterkte!
Heel mooi. Je opa zal wel heel trots op je zijn geweest. Gecondoleerd met het verlies.
Wat een prachtig artikel. Met een brok in mijn keel word ik terug geslingerd naar 8 jaar geleden. Op mijn 17e heb ik, onverwacht, mijn oma verloren, de enige grootouder die ik heb gekend. Ik was haar jongste kleinkind, een nakomertje. Ik was haar lieveling en oma was wekelijks bij ons thuis of wij bij haar. Ze was een dotje en ik hield en hou intens veel van haar. Toen ik 13 was kreeg ik een beugel en ik moet nog steeds lachen om haar vraag: “wanneer gaan je tanden eruit”?! “Oma, ik hoop dat het nog lang duurt voordat mijn tanden eruit vallen”. “Nou dat grijze ding in je mond, je bent zo’n mooie meid, zonde!!” Mijn oma is 87 geworden. Nooit meer een knuffel geven en nooit meer “Hallo, oma!” zeggen…. wat was dat moeilijk om te verwerken… vooral toen ik mijn rijbewijs haalde. Stom misschien, maar ik heb altijd gedacht dat ik dan naar Utrecht zou rijden en zou zeggen… Kijk oma, ik heb mijn rijbewijs gehaald! Laten we een stukje rijden……. Angel, heel veel sterkte met dit grote verlies. Je opa en oma klinken als geweldige mensen en deze herinnering kun je meedragen in je hart en met trots delen met iedereen
Wat een mooi stuk Angel, gecondoleerd. Je opa heeft blij mogen zijn met zo’n geweldige kleindochter als jij.
<3
Wauw, prachtig geschreven. Je opa en oma zijn onwijs lieve mensen geweest, maar daar hebben ze dan ook onwijs lieve kleindochters voor terug gekregen. Heel veel sterkte!
Geen woorden, een brok in mijn keel en tranen in mijn ogen. Ontzettend mooi geschreven en heel veel sterkte met het verlies van je opa.
Gecondoleerd lieve Angel, ahw it made me cry..
Gecondoleerd Angel..je opa kon trots zijn op zo’n lieve kleindochter.
Gecondoleerd,
Ik weet precies hoe je je voelt. Mijn opa en oma zijn ook overleden maar ik heb er nog 2. Mijn opa heeft 3 hersenbloedingen gehad en het doet me zoveel pijn om het te zien. Hij weet precies wat hij moet zeggen maar echt soepel komt het er niet uit. Het kan wel een minuut duren voordat hij een simpele zin eruit kan brengen. Nu zijn mijn oma en opa een week geleden naar het bejaardenhuis verhuisd. Mijn oma zit in een van de eerste fases van alzheimer maar zou makkelijk nog een paar jaar vooruit kunnen, maar mijn opa houdt haar in de gaten en als mijn opa bijv. ziek is, is het voor hun een grote calamiteit. Mijn oma wilde mijn opa niet achterlaten en is meegegaan. Nu zitten ze er een week en het valt erg mee. Mijn opa is wel ongelukkig. Hij heeft heel zijn leven hard gewerkt voor alles en nu is hij opeens zoveel bezittingen kwijt. Mijn oma is erg positief en dat doet me echt goed om te zien. Ze sleept opa er doorheen. Opa’s en oma’s hebben denk ik meer invloed in ons leven dan dat we ons soms beseffen.
wauw wat een bijzonder verhaal! heel veel sterkte! xx
Wauw, het ontroerd me echt! Het lijkt me zo ontzettend moeilijk om afscheid te nemen van je opa en oma. Helaas komt het bij mij ook eng in de buurt..
Dat leugentje dat kan trouwens best:) Dat doen veel mensen in de zorg bij mensen die al in een verder stadium van dementie zitten (iig, zoiets heb ik op school geleerd). Je hebt je opa op deze manier in ieder geval ok erg gerustgesteld op dat moment.
Prachtig geschreven, gecondoleerd! Heel veel sterkte
Wat heb je dit prachtig omschreven, niet normaal!!! Vreselijk veel sterkte met jullie groot verlies. Respect!!!
Wat een ontzettend mooi artikel, tranen over m’n wangen, vooral omdat ik dit zo herken van hoe mijn oma was. Heel veel sterkte!
sterke angel!
Ik heb slechts één oma gekend. Zij was mentaal nog in orde maar lichamelijk heel zwak. Ze heeft maanden aan een stuk in het ziekenhuis gelegen. De laatste keer dat ik haar heb gezien, was dan ook lang voor haar dood aangezien ik afhankelijk was van anderen voor vervoer. Je begrijpt mijn schok toen papa me apart nam en vroeg voor haar te bidden (we zijn niet gelovig, maar dat terzijde). Diezelfde nacht is ze gestorven. Het kwetst me nog steeds dat haar laatste dagen erg verdrietig en eenzaam waren. En ik heb enorme spijt dat ze nooit heeft geweten dat ik een vriend heb en dat ik mijn toekomst met hem verzekerd zie. Zo, en dan kan ik nu, drie jaar later, nog wat verder huilen.
Wel heel mooi geschreven, ik kan me niet helemaal voorstellen hoe het is om mee te moeten gaan in zulke fantasie.
Dit doet me veel, erg veel. Omdat ik mijn opa’s nooit gezien heb (één was zelfs vlak voor mijn geboorte overleden, 18 jaar geleden), één oma (moeders kant) wil ik al jaren zien, en elk jaar ben ik bang dat ze sterft voordat dat gelukt is, en de andere oma (vaders kant) zag ik eens in de zoveel jaar, maar we spraken niet dezelfde taal. Vorig jaar is ze overleden (ik had haar in 2009 voor het laatst gezien). En mijn ouders, tja. Ze zijn wel oké, maar een leuke/goede jeugd heb ik niet gehad.
Ik begrijp je verdriet, maar besef hoeveel geluk je hebt gehad met zulke mensen, dat je ze hebt mogen kennen. Ik had dat geluk niet. Gecondoleerd, moge hij in vrede rusten.
Heel veel sterkte met dit verlies, je hebt het weer eens prachtig beschreven.
Mijn opa zat ook op een besloten afdeling, afschuwelijk om hem zo te zien (oude mensen onder elkaar kunnen ook onaardig zijn!) & een neptelefoontje heb ik ook al eens gepleegd. Je laat me een beetje huilen en lachen met jouw verhaal. Bedankt dat je dit met ons hebt gedeeld 🙂
Zeg dat wel!! Heb het ook meegemaakt toen mijn oma in een verzorgingstehuis zat….
prachtig!
Wauw Angel prachtig stuk gewoon. Heel mooi geschreven, kreeg er tranen van in de ogen. Veel sterkte!
poeh de tranen lopen over mijn wangen. sterkte met het verlies.
Echt een prachtig stuk Angel, zo mooi geschreven! Heb het net aan mijn vriend voorgelezen omdat ik het zo bijzonder vond. Heel veel sterkte met het verwerken van dit grote verlies.
Liefs,
Nynke
Ik moest al huilen toen je schreef dat hij met oma’s trui zat..
Mijn opa en oma zijn ook mijn hele jeugd zo belangrijk geweest. Toen oma doodging ben ik daar een jaar kapot van geweest.
Mijn opa is ook zwaar dementerend nu en het is zo belangrijk om in zijn realiteit mee te gaan. En ik merk dat het hem zielsgelukkig maakt als ik langskom of hem ophaal.
Ik herken je verhaal heel erg. Nu is je opa weer bij je oma en hij heeft een mooi leven gehad met veel liefde van zijn kleindochters! Heel veel sterkte en ik hoop dat je troost vindt in alle mooie herinneringen.