Aldehyden in parfum

Parfums zijn mijn favoriete beautyproducten om te reviewen, ik heb er echt een zwak voor. Ik heb verschillende professionele parfumtrainingen gehad waar ik veel van heb opgestoken en ik heb enkele parfumboeken in huis die ik helemaal heb verslonden. Ik vind het altijd erg leuk om mijn kennis met jullie te delen en het leek me daarom interessant om jullie iets meer over parfum-ingrediënten te vertellen. Ik moest eigenlijk meteen denken aan het ingredient ‘aldehyde’ omdat dit ingredient nogal vaag is én omdat dit ingredient in het parfum Nuit de Femme van Hugo Boss zit dat ik onlangs had gereviewed.

Aldehyden?
De naam klinkt nogal chemisch en synthetisch, alsof het de allernieuwste autobrandstof is. ‘Mijn auto loopt op aldehyde’. Klinkt best plausibel, toch? In werkelijkheid is een aldehyde een organische verbinding die van nature voorkomt in verschillende fruitsoorten, bloemen en specerijen. Essence van een sinaasappelschil, een citroen, roos of dennenboom; allemaal aldehyden. Een aldehyde is een natuurlijke verbinding, maar men is in staat om aldehyden na te bootsen in een lab. Met andere woorden, men heeft een manier gevonden om natuurlijke essences te synthetiseren. En niet alleen natuurlijke essences, nu er manieren zijn om aldehyden na te bootsen kan men ook zelf aldehyden verzinnen. Een extra koolstofatoompje hier en een paar extra waterstofatomen daar en plop! Men heeft een geheel nieuwe geur gecreëerd.

Maar, hoe ruikt het?
Sommigen omschrijven de geur van aldehyden als een champagne-achtige, bubbelende en sprankelende geur. Weer anderen claimen dat het ruikt als de geur van uitgeblazen kaarsen en wéér iemand anders is ervan overtuigd dat het naar poederige rozen ruikt. De waarheid is dat er geen pijl op te trekken is. Er zijn erg veel verschillende soorten aldehyden met elk hun eigen geur. Aldehyden met een laag molecuulgewicht (weinig atomen) hebben een onaantrekkelijke geur (het wordt omschreven als de geur van rottende vruchten of ranzige boter, ewl!), maar aldehyden met een hoger molecuulgewicht (meer atomen) ruiken juist weer heel erg lekker. Deze aldehyden worden dan ook graag gebruikt in de parfumerie.

De populairste aldehyden zijn;

• C7 (deze aldehyde komt van nature voor in salie en heeft een friskruidige ‘groene’ geur)
• C8 (ruikt naar sinaasappels)
• C9 (ruikt naar roosjes)
• C10 (ruikt naar citroenen)
• C11 (een frisse en schone geur, komt van nature voor in koriander)
• C12 (ruikt naar seringen en viooltjes)
• C13 (ruikt naar grapefruit)
• C14 (ruikt naar rijpe perziken)

C staat voor koolstofatoom en hoe hoger het getal is wat erachter staat, hoe langer de keten. Van deze aldehyden is het bekend hoe ze ruiken, maar het komt ook vaak voor dat een bedrijf zoals IFF (een groot bedrijf die smaken en geuren creëert) een ingewikkelde aldehyde creëert en hier patent op aanvraagt. Zo weten we niet de exacte samenstelling, slechts de commerciële naam die IFF eraan heeft gegeven. Op deze manier is het haast onmogelijk om bepaalde parfums na te bootsen.

The possibilities are endless!
Een aldehyde kan heel simpel naar een stuk fruit of een bepaalde bloem ruiken, maar tegenwoordig komen er ook parfums op de markt met een apartere en edgy geurnoot. Denk maar eens aan leder, roze peper, dropjes, popcorn, vodka, kaviaar en ozon. Ook is het nu mogelijk om aldehyden te creëren met iets extra’s. Dus niet de geur van appels, maar de geur van gebakken appeltaart met een vleugje kaneel. En niet de geur van viooltjes, maar de geur van gesuikerde viooltjes op een cheesecake. Door de komst van aldehyden is er een wereld opengegaan voor de parfumerie. Vroeger kon men alleen gebruik maken van natuurlijke etherische oliën, maar nu men praktische elke geur na kan bootsen in een laboratorium komen er steeds interessantere en complexere geuren op de markt.

Een van de nieuwste geuren met een zeer interessante samenstelling is de herengeur 212 VIP van Carolina Herrera. Overigens een heerlijke geur (mocht je nog op zoek zijn naar een parfum voor je vent).
Tijdens mijn parfumtraining bij LVMH werd mij verteld dat er een machine bestaat waar je iets onder een kap kunt plaatsen zodat de machine de geur van het object kan opnemen, verwerken en nabootsen. Stel je voor, alles wat je onder de kap plaatst kan olfactorisch worden nagemaakt! Ik moest meteen aan het boek ‘Het parfum‘ van Patrick Süskind denken waarin de hoofdpersoon een parfum maakt van… maagdelijke rode meisjes. Creepy! Ook moest ik denken aan die ‘gekke’ parfums van Demeter met geuren als ‘Dirt’ en ‘Dust’ of wat dacht je van ‘Fresh Hay’ of ‘Play-Doh?

Marketing
Dat Hugo Boss ‘aldehyde’ als geurnoot bestempeld is natuurlijk de grootste onzin. Waarschijnlijk zijn alle geurnoten van dit parfum aldehyden en daarbij kan een aldehyde naar alles ruiken, want zoals jullie net hebben kunnen lezen is het is een zeer ruim begrip. Bijna alle parfums, ook die van de grotere en bekende parfumhuizen, gebruiken synthetische ingrediënten, ofwel aldehyden. Is that a bad thing? Ik vind van niet. Zo werd het ingrediënt muskus vroeger uit de buikklier van lieve muskushertjes geoogst, en ja, die gingen dus hartstikke dood. Tegenwoordig hoeven er geen hertjes meer te sterven omdat we muskus gewoon synthetisch na kunnen bootsen. Vroeger, wanneer er bijvoorbeeld een oogst jasmijn was mislukt, kwam het nog wel eens voor dat een bepaald parfum voor het komende jaar niet geproduceerd kon worden. Stel je voor, je favoriete parfum is op en je moet er nog een jaar op wachten! Met synthetische ingredienten heb je daar dus ook geen last van.

Plus, voor de fabrikant is het stukken voordeliger. Voor een beetje jasmijn essence moet je een flinke boomgaard hebben. Vervolgens worden de bloesems heel voorzichtig met de hand geplukt, ‘s nachts (!), want dan is het aroma op zijn best. Om de geur in een flesje te krijgen ondergaan de bloemetjes talloze processen, zoals enfleurage (de geur opnemen via een vet of olie), extraheren, distilleren en noem maar op. Uiteindelijk heb je een piepklein beetje jasmijn essence (wel heel geconcentreerd, dat wel) waar erg veel manuren in zitten. Je kunt je voorstellen dat parfums met deze olie haast niet te betalen zijn! Tegenwoordig bestaan er heerlijke en zeer ‘haast niet van echt te onderscheiden’ jasmijn-aldehyden. Hiermee kun je de kosten flink omlaag gooien waardoor de fabrikant meer winst zal draaien en waardoor parfums voordeliger worden voor de consument. Iedereen blij!

Chanel No. 5
Het parfum wat aldehyden bekend heeft gemaakt bij het grote publiek is Chanel No. 5, gecreëerd door Ernest Beaux in 1921. Echter, wat veel mensen niet weten is dat Chanel No. 5 niet het eerste parfum is wat gebruik heeft gemaakt van aldehyden! Het allereerste parfum dat gebruik maakte van synthetische geurstoffen was Rêve D’Or, gecreëerd in 1905 door Armingeat. Alhoewel, er zijn discussies op het internet gaande over ‘wie de eerste was’. Zo blijkt Fougère Royale, gecreëerd in 1882 door Paul Parquet, ook aldehyden te bevatten, als ook Jicky van Guerlain uit 1889, Apres L’Ondee uit 1906 en Quelques Fleurs uit 1912.

Er zijn eigenlijk heel veel parfums vóór Chanel No. 5 gecreëerd met aldehyden, dus het verhaal dat Chanel de eerste zou zijn is vals. Wel maakte Ernest Beaux voor het eerst gebruik van heel veel en veel verschillende soorten aldehyden, omdat Coco Chanel hem de opdracht had gegeven een parfum te creëren die naar een vrouw zou ruiken in plaats van naar bloemen. Coco zei ‘women do not want to smell of a bed of roses‘. Chanel No. 5 was daarom vooral een vernieuwend parfum in haar tijd en werd mede door de beroemde uitspraak van Marilyn Monroe extreem populair.

Ernest Beaux maakte een combinatie van de aldehyden C10, C11 en C12 die een hele karakteristieke geur geeft. Het ruikt bij elkaar heel sprankelend, fris, schoon en poederig, als een geurige zeep. Deze lekkere, zepige geur – het resultaat van bovenstaande aldehyden-combo – duidt men voor het gemak vaak aan als de geur van aldehyde, maar dat is in feite onwaar omdat een aldehyde naar van alles kan ruiken. Mocht je een keer ergens tegenkomen dat men een bepaald parfum als ‘aldehyde’ bestempeld, dan bedoelen ze hoogstwaarschijnlijk dat dit parfum een zepige geur heeft.

Ik hoop dat jullie mijn aldehyde verhaal goed konden volgen en dat jullie hier iets van hebben opgestoken. Mochten er nog vragen zijn of suggesties voor een nieuw parfum/wetenschappelijk artikel dan hoor ik het graag!

Until next time,
Serena Verbon